Heb ik jullie wel eens verteld hoe vluchtelingen hier in Briançon aankomen? Ik heb het nu natuurlijk over de vluchtelingen met een kleurtje, want de anderen pakken gewoon de bus of de trein en worden dan met open armen ontvangen in Nederlandse gezinnen en de kinderen mogen naar school en dat komt allemaal in de krant. De vluchtelingen hier moeten de bergen over. Ze zijn al maanden of jaren onderweg en komen dan aan bij de grens tussen Italië en Frankrijk. Tussen de laatste bushalte in Italië en Briançon ligt een col. Daarover loopt een geasfalteerde weg en, iets daarnaast in de bossen, een onverhard pad van een meter of twee breed. Het wemelt er van de politie (met warmtecamera’s). De vluchtelingen reizen ’s nachts, want dan vallen ze minder op, en ze nemen de weg noch het pad. Hoe hoger ze namelijk de bergen intrekken, hoe meer kans ze hebben om ongezien in Frankrijk aan te komen. En hoe gevaarlijker het is, want de rotswanden zijn steil en het donker is precies zo zwart …

Paulo is een lange, stevige, diepdonkere man. Hij slaapt in de wachtruimte op een stoel, direct na de hoofdingang van het centrum, met zijn nek in de knik van een slapende man op een stoel. Als migranten ’s nachts aankloppen, schrikt hij wakker (denk ik, ik ben er ’s nachts niet bij, misschien wordt hij zachtjes wakker van hun voetstappen buiten). Dan brengt hij ze naar een vrije hoek in het gebouw, geeft ze te eten en wat dekens en gaat weer terug naar zijn stoel. Soms maakt hij schoon. Dan komt onze keukenheldin ’s ochtends aan en is de hele keuken spic en span. Of het hele trapgat. Omdat de spanningen tussen de Afghanen en Margebanen vaak s’ nachts tot uiting komen, is hij dikwijls getuige van gevechten en weet ons dan ’s ochtends aan te wijzen wie als eerste het mes trok. Laatst werd hij zelf met de dood bedreigt. Waarom? Omdat hij onze helper is, omdat hij tussen beide probeerde te komen, omdat hij misschien niet alles even tactisch oplost. Ze zeggen …

De eigenaren van Les Terrasses Solidaires besloten een week voor het einde van mijn contract om het gebouw te sluiten voor al haar huurders, een dag na de inauguratie van de nieuwe locatie, omdat ze erachter waren gekomen dat de situatie vrijwel onhoudbaar was (de migranten lagen weer eens in bosjes in het couloir). Het was eindelijk tijd voor de overheid om haar verantwoordelijkheid nemen. We zouden pas heropenen als zij ons beloofde zich te ontfermen over de migranten die wij volgens de norm van het gebouw geen plek meer konden bieden (nummer 81, 82, 83 etc.) De migranten worden nu al een week lang ondergebracht in een zaal naast de kerk, en de overheid wil niet onderhandelen (die vindt het misschien wel prettig dat we moesten sluiten). De kerk ligt onderaan Briançon en Les Terrasses bovenaan; we slepen al het eten, de dekens en de vrijwilligers dus heen en weer tussen beide locaties. Inmiddels is er geen plek meer over in de kerkzaal en hebben we een extra tent moeten opzetten. Van veraf lijkt …

Op de ochtend van mijn eerste werkdag in het vluchtelingencentrum, vroeg een collega me of ik haar wilde helpen bij de ronde langs de kamers, want haar Engels was zo slecht. Achter de eerste deur die we openden, om half tien ’s ochtends, lagen zo’n tien mannen op veldbedjes te slapen. We spraken luid om ze wakker te maken, vroegen naar hun naam en legden ze uit dat er die middag een auto naar Lyon zou rijden met vier vrije plekken. Of ze naar Lyon wilden. Het gros besloot ons te negeren, zij die zich naar ons omdraaiden keken boos, een enkeling sloeg demonstratief de deken over het hoofd. Mijn collega liet zich niet negeren en bleef zichzelf herhalen in haar Franse Engels (Franglais zeggen ze hier), ik probeerde met een man te communiceren die zich inmiddels half had opgericht en met opgetrokken wenkbrauw naar me keek. Hij sprak redelijk Frans. Ja, ja, ja, zei hij, het is goed, het is goed. Ja, ik kom mezelf melden, ja, ik ga weg. Ik zag aan hem …

De migranten hadden een nestje gemaakt in mijn hoofd en vlogen in en uit. Tijdens mijn werk, na mijn werk, in mijn dromen en mijn weekenden. Soms waren het de twee peuters in de wasmand, soms de kwajongens met hun opgeschoren koppen, soms de zielen die op de grond sliepen, soms alle migranten bij elkaar, de onze, de anderen, zelfs zij die nog moesten migreren om het eventueel beter te krijgen. In hun aanwezigheid leken veel andere dingen futiel. Zoals de dingen die ik deed voordat ik het tijdelijke contract ondertekende: klimmen, eten, muziek maken, luisteren naar verhalen van vrienden die niet in relatie stonden met verdwaalde migrantenfamilies in de bossen van Montgenèvre. Ik kon er niets tegen doen en wilde er ook niets tegen doen, want dit was mìjn grote confrontatie met ongelijkheid. Gisteren had ik voor het eerst die dag waarvan ik wist dat ‘ie zou komen: geen vogel vloog in of uit. Met een groep vrienden was ik gaan klimmen in Plampinet, op de gele rotsen boven ons favoriete dorpje, in de …

Kebba (onze hulpmigrant) legt de families die ’s nachts aankomen vaak in de ruimte voor mijn bureau, waarschijnlijk omdat hij daar zelf vaak slaapt of waakt en zodoende een oogje in het zeil kan houden. Daarom beginnen mijn dagen bijna altijd met gesluip tussen slapende kinderen door. Die kinderen worden natuurlijk op een gegeven moment wakker en doen dan (gelukkig) precies waar ze goed in zijn: kind zijn. Op pad met het knuffelbeest, aandacht vragen van de ouders, met rollerskates door het couloir denderen, ruziemaken, huilen en dan toch weer in slaap vallen. Omdat het afgelopen week iets rustiger was in het centrum (100 migranten in plaats van 160 vanwege een probleem met het openbaar vervoer in Italië) nodigde ik twee Afghaanse zusjes uit in mijn bureau om aan de andere kant van mijn werktafel te komen waterverven. Dat was erg gezellig. Na tien minuten begonnen ze zichzelf onder te verven en na twintig minuten voelden ze zich voldoende op hun gemak om van hun stoel af te komen en het bureau ‘te ontdekken’. Ik …

Afgelopen zondag vroeg een collega me of ik wilde helpen met het leeghalen van een kamer. Er waren twee families met in totaal zes jonge kinderen die een kamer zochten, maar veel van onze kamers waren bezet met jonge mannen. Het kostte ons ruim twee uur om de mokkende mannen van hun bed te lichten en de puinhoop op te ruimen die ze achterlieten. Stapels afwas, afval en een hoeveelheid beddengoed die me boos maakte; er heerste immers al twee dagen een groot tekort aan dekens, waardoor veel vluchtelingen op de grond sliepen zonder ergens onder te kunnen kruipen. Deze jongens hadden op een viertal dekens geslapen om het veldbed comfortabeler te maken. Nog voor ik de helft van de kamer gedweild had, bracht een wat paniekerige vrijwilliger me een jonge, verlegen man met schurft. Hij kwam net van de medische post en had medicatie gekregen. De vrijwilliger duwde een plastic zak in mijn hand en legde me uit dat de man direct geïsoleerd moest worden. De volgende morgen zou hij zijn huidige besmette kleding …