Ik ga. Fack it, ik ga gewoon. Ik stap in de auto en ik emigreer naar Frankrijk. En de rest zoek ik daar wel uit.

Je hebt van die punctuele mensen die zelfs iets wilds als een emigratie tot in detail regelen. Een stel dat op een gefixeerd tijdstip in de toekomst uit hun zes maanden geleden opgevraagde taxi stapt, met een passende sleutel het nieuw ingerichte appartement betreedt en struikelt over de zes ansichtkaarten op de vloer, gestuurd door al de mensen die het nieuwe adres al hebben opgeschreven.
Dat zijn twee hele verstandige mensen.

Ik was niet zo verstandig, want ik was een avonturier. Ik was de kapitein op mijn piratenboot en ik zeilde, zong en zigzagde me een weg door het ruige terrein van mijn nieuwe land.

Maar mijn zorgeloze vaart kwam abrupt ten einde toen mijn Nederlandse zorgverzekeraar mijn verzekering stopzette vanwege mijn werkcontract in Frankrijk.
Ok, dacht ik. Dat is hun goedrecht. Dan maar op zoek naar een Franse verzekering.

Niemandsland

Nu, Frankrijk is…interessant. Het is niet gemakkelijk om hier een zorgverzekering aan te vragen. Ik wil best toegeven dat ik het in het begin een beetje op zijn beloop heb gelaten, maar later, toen ik uit zenuwen als een agressieve terriër door sites en documenten spitte, en grommend en blaffend bij talloze instanties aanklopte, lukte het me niet. Het lukte me gewoon niet. Men waarschuwde me op voorhand voor de Franse papierhandel en ik dacht ‘dat loopt wel los’.
Nee, het loopt niet los.
Je moet hier minstens drie maanden officieel wonen en daarvan bewijs kunnen leveren. Ik heb mijn laatste huurgeld cash in een enveloppe gestopt, ‘Peter’ op de achterkant geschreven en door een brievenbus geduwd. En zelfs al had ik ooit een keurig huurcontract ondertekend, dan nog was ik de komende maanden onverzekerd geweest. Het duurde mijn georganiseerde Zweedse werkgever een half jaar voor ze de juiste pasjes van haar en haar kinderen binnen had en zelfs de instanties zelf waarschuwde me dat het wel een half jaar kon duren.

En de grap was dat ik in Nederland niet meer verzekerd kon worden omdat ik al in Frankrijk woonde. Zelfs de smekende telefoontjes van mijn moeder naar zorginstanties leverden niets op.

Ik kwam er via internetfora achter dat ik een klassiek geval was. Een idioot die haar emigratie naar Frankrijk op voorhand niet doordacht had. De zoveelste in de val van het verzekeringsniemandsland.

Vergeef me, ik was de kapitein op mijn piratenboot.

Dus ik had twee opties: Of terug naar Nederland gaan, of een half jaar niet vallen. Niet onder een auto terecht komen, niet ziek worden en niet dronken in de rivier springen. Thuis zitten, thee drinken en uit het raam staren.

De onverzekerde

Ik sprak met verschillende mensen en de reacties op mijn onverzekerde status waren erg uiteenlopend. Sommige keken me aan alsof ik elk moment aan een ernstig virus kon bezwijken, anderen startten risicoanalyses of raadde me aan het alpinisme tijdelijk stop te zetten. Je kunt je de reactie van mijn moeder wel voorstellen.
Mijn Franse klimvriend en bewoner van een bus zei me dat hij zelf geen zorgverzekering meer had, maar wel recent een had afgesloten voor zijn hond.
Een oud-collega had überhaupt nooit een zorgverzekering gehad. Haar ouders waren arme hippies in Engeland, die hun eigen groenten en ethische codes verbouwden en tegen hun kroost zeiden dat het wel overging, die hoofdpijn. Ik kan me niet voorstellen dat er werkelijk geen zorgverzekering voor die guppen bestond- ik betwijfel of je dat binnen de Europese Unie voor elkaar krijgt – maar het idee vond ik interessant. Ik had de zorgverzekering nooit vanuit ideologisch licht bekeken.

Ik voelde me niet prettig bij het idee onverzekerd te zijn, met name als ik dacht aan wat er kon gebeuren, maar er waren ook momenten dat ik dacht ‘rot op met die kloteverzekering, smeer hem iemand anders aan’. Ik had de behoefte om de keuze voor een verzekering bewust te maken, en me niet gedwongen te voelen om er één te nemen simpelweg omdat het de conventie was. Hoe meer ik erover nadacht, hoe vreemder de instantie van de zorgverzekering werd. Het was niets wezenlijks, het had betrekking op het eventuele, het ging om risico en het concept van risico duizelde me al voordat ik er werkelijk over nadacht.

Maar een week na die gedachten manifesteerde het zich juist als iets heel wezenlijks. Ik maakte een val met klimmen en voelde direct dat mijn enkel aan gort was. Ik wilde niet meteen aan een dokter, maar na een keten van stroeve morgens en weinig verbetering dacht ik, ‘shit, nu wil ik verdorie dat er iemand naar kijkt.’ Maar nee, ik was niet verzekerd.

De verzekerde

Als ik optel hoeveel geld er inmiddels aan het onderhouden van mijn lichaam is besteed, dan word ik bijna verdrietig. Mijn historie van hockeyblessures is ellenlang. Een knieschijf die op avontuur is geweest, tig gescheurde enkelbanden, rijen fysio’s en zwembadtherapieën. Ik heb mijn pols gebroken omdat ik van de trap viel en Pfeiffer gehad in een variant die mijn hoofd deed opzwellen tot buitengewone proporties. En ik ben recent nog van een berg gevallen. Hoe kun je van zo’n rennend, roekeloos wezen verwachten dat het in één stuk blijft?

De zorgverzekering blijft een concept waar ik niet helemaal met mijn verstand bij kan. Ik betaal maandelijks een bedrag en áls er iets misgaat, betalen anderen het duizendvoud van dat bedrag. Het heeft te maken met hele dure machines, heftig gekwalificeerde dokters, medicijnen en technologie. Ik leef in een tijd en samenleving waarin ik gefikst kan worden en het gaat gegarandeerd nog een keer mis. Daar hoef ik geen expert op het gebied van risicoanalyse voor te zijn.

En ik heb goed nieuws: Er is een Nederlandse verzekeringsinstantie die mij onder haar vleugels heeft genomen. Uw aanvraag 1577268 accepteren wij onder voorwaarden…
Wat een opluchting. Niet alleen voor mijn moeder, maar ook voor mij. Want ik ben de kapitein van een piratenboot en ga elke dag op avontuur. Mocht ik overboord slaan, dan zijn er mensen die mij op de kade hijsen en een deken om me heen slaan.
Dat is best heel erg bijzonder.